Ga direct naar de content

Cursus: Veranderen met oog voor je mensen

9 augustus 2023

"Het is belangrijk om emoties bespreekbaar te maken bij veranderingen binnen een organisatie," vertelt trainer Babette van den Brink. Bij de cursus ‘Veranderen met oog voor je mensen' leer je hoe je op deze manier weerstand kunt voorkomen. De vaardigheden die je bij deze cursus leert, zijn overigens breed inzetbaar en komen altijd van pas. Een aanrader dus!

Deel deze pagina:

Babette: “Als je ineens van bovenaf een verandering opgelegd krijgt, kun je afhaken of boos in een hoekje gaan zitten. Tijdens deze cursus maken we inzichtelijk wat er bij mensen kan gebeuren bij veranderingen. Welke reacties kan iets oproepen, welke effecten en ook weerstand. We leren je te reflecteren op je eigen gedrag.”

Babette van den Brink geeft de 2-daagse cursus samen met Annemarie Noordam. De deelnemers zijn erg positief over de cursus (gemiddelde waardering: 8,5!). Ze waarderen dat tijdens de cursus hun eigen voorbeelden centraal staan.  ‘Mooie voorbeelden met humor gebracht’ evalueert een cursist.

Theatersport

Babette van den Brink geeft de cursus samen met Annemarie Noordam. De 2 trainers zijn van alle markten thuis. Met een soort theatersport (improvisatietheater) spelen ze tijdens de cursus situaties uit en zetten ze verschillende typetjes treffend neer. Cursisten zien op die manier situaties voor zich en kunnen zich inleven in de verschillende rollen. Dus wat gebeurt er als je plotsklaps van bovenaf een verandering opgelegd krijgt? Maar ze verplaatsen zich ook in de andere kant: een coördinator die ongeduldig wordt omdat iemand niet mee wil werken en zijn hakken in het zand zet.

Babette: “Op basis van ingebrachte ervaringen van de deelnemers maken we ter plekke een rollenspel, dat we als trainers samen spelen. Annemarie Noordam speelt dan bijvoorbeeld de vrijwilligerscoördinator die een verandering probeert door te voeren, en ik speel een vrijwilliger die ermee te maken krijgt en laat de weerstand zien. De cursisten observeren en kijken welke emoties een rol spelen.”

Tijdens het rollenspel stappen de trainers af en toe uit hun rol en gaan in op een stukje theorie. Babette: “Dan gaan we bijvoorbeeld in op verschillende emoties. Soms zijn mensen boos, maar zit er eigenlijk angst onder, of onzekerheid over een nieuwe manier van werken. Door het gesprek daarover aan te gaan, kunnen mensen het ook hanteren.”

Door het gesprek over onderliggende emoties aan te gaan, kunnen mensen het ook hanteren.

Verandercurve: touw op de grond

Het rollenspel is interactief. Met het touw op de grond wordt de theorie letterlijk in beeld gebracht. Babette: “De achterliggende theorie is dat je bij veranderingen vaak verschillende fasen doorloopt. Je moet ergens afstand van nemen om iets nieuws te kunnen accepteren. We maken gebruik van de verandercurve van Elisabeth Kübler-Ross.” Aan het eind van de cursusdag zijn de 4 fasen van de verandercurve doorlopen: 1) ontkenning, 2) boosheid en verzet, 3) zou er toch iets goeds in zitten? en 4) acceptatie.

De cursus bestaat uit een combinatie van 2 cursusdagen en online opdrachten. Er is dus een mooie mix tussen interactie in de groep en online zelfstudie. Tijdens de tweede cursusdag staan ook praktische vaardigheden centraal: bijvoorbeeld hoe voer je een goed gesprek met een rancuneuze medewerker die het niet eens is met de veranderingen.

Bij veranderingen moet je ergens afstand van nemen om iets nieuws te kunnen accepteren.

Rode lijn: ga in gesprek

De cursus is vooral bedoeld voor vrijwilligerscoördinatoren, regiocoördinatoren en andere beleidsuitvoerders die proberen veranderingen in gang te zetten of mensen daarin willen begeleiden. Voor hen is het een aanrader.

Een cursist zei na afloop: “Ik heb er zoveel aan gehad. Na de cursus realiseerde ik me, wat ben ik ook een sneltrein, en wat neem ik weinig tijd om de gesprekken te voeren met mensen over de veranderingen.”

Babette: “Zo creëer je je eigen weerstand. Neem dus de tijd om gesprekken te voeren, bijvoorbeeld over wat betekent de verandering voor jou? Geef erkenning aan gevoelens van onzekerheid. Onze ervaring is dat als je woorden geeft aan al die emoties, dat het dan hanteerbaar wordt.”

Veranderingen binnen patiëntenorganisaties

Bij patiëntenorganisaties spelen verschillende soorten veranderingen. Babette: “Soms is een organisatie begonnen als een Facebookgroep. Daarna snel gegroeid, en krijgen ze te maken met financiële geldstromen. Eerst deed één persoon alles, en dan ontstaan verschillende functies. Eerst kon alles aan de keukentafel beslist worden, maar dan is er ineens een bestuur nodig.  

Dat zijn allemaal veranderingen waar mensen aan moeten wennen, en waar weerstand kan ontstaan.  Soms móet je ook een beetje verzakelijken. Vrijwilligers kunnen dat moeilijk vinden, of zijn bang dat het dan minder gezellig wordt. Bij grotere organisaties spelen soms veranderingen binnen de organisatie of fusies, waarbij mensen iets van hun eerdere identiteit moeten loslaten.”

Tot slot, om misverstanden te voorkomen: de cursus gaat níet over welke strategische keuzes er gemaakt moeten worden bij veranderingen. Of wat de voor- en nadelen zijn van een bepaalde keuze. Inhoudelijke keuzes bij veranderingen, daar gaat de cursus niet over. Wel over hoe je elkaar kunt blijven vinden in de veranderende omgeving.