Ervaringsdeskundigen lobbyen voor toegankelijke stationspleinen
13 juli 2021Sinds alle stations in Nederland mede door de Oogvereniging ook voor blinden en slechtzienden toegankelijk zijn, richt de vereniging haar pijlen nu op de stationspleinen. PGOsupport traint vrijwilligers in lokale belangenbehartiging.
Deel deze pagina:
“Zodra blinden of slechtzienden willen overstappen naar de tram, bus of metro lopen ze vaak letterlijk tegen obstakels. We selecteerden 20 stationspleinen door heel Nederland die we graag als eerste beter toegankelijk zien”, vertelt Petra Kortenhoeven, projectleider mobiliteit en toegankelijkheid bij de Oogvereniging.
Van landelijk naar lokaal lobbyen
De lobby voor toegankelijke stations was destijds een landelijke aangelegenheid, waarvoor de vereniging vanuit het bureau met alleen NS en ProRail hoefde te schakelen.
Maar stationspleinen vallen onder gemeentelijke verantwoordelijkheid. Dat vraagt om lokale belangenbehartiging, waarbij de situatie ook nog eens per gemeente verschilt. “Dat maakt de lobby stukken ingewikkelder en dat kunnen we als landelijk bureau niet zelf. Hoe kunnen we als landelijk bureau toch lokaal invloed uitoefenen?”
De stationspleinen vallen onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Dat maakt de lobby stukken ingewikkelder.
Startpunt handreiking lokale belangenbehartiging
“Ik startte met de Handreiking ‘Vijf slimme strategieën voor lokale belangenbehartiging voor patiëntenorganisaties’ van PGOsupport, Patiëntenfederatie en Movisie”, vervolgt Petra. Die gaf me handvatten om de strategie voor te leggen aan onze ervaringsdeskundige vrijwilligers. We konden aan de slag dankzij financiering van ZonMW en het Bartiméus Fonds.
Vervolgens vroegen we de vrijwilligers stationspleinen voor te dragen waar we als eerste mee aan de slag willen. We hadden al zo’n 90 ervaringsdeskundige mobiliteitsvrijwilligers door heel het land van wie we er 20 selecteerden voor de gekozen stationspleinen.”
Ervaringsdeskundigen ondersteunen
Het is de bedoeling dat deze ervaringsdeskundigen relaties aanknopen met verantwoordelijken bij de gemeenten, ambtenaren of politici, eventuele gehandicaptenplatforms, adviseurs toegankelijkheid en alle anderen die een rol spelen bij het toegankelijk maken van stationspleinen. Waarbij het de kunst is op het juiste moment met de juiste personen in contact te treden.
Dat is best lastig. Want gemeenten zijn verschillend georganiseerd, hebben soms al verbouwplannen of juist helemaal niet of denken bij toegankelijkheid alleen aan rolstoelen. Daar kunnen de mobiliteitsvrijwilligers wel wat ondersteuning bij gebruiken.
De Oogvereniging organiseert daarom een telefonisch steunpunt, een toolbox, uitwisselingsbijeenkomsten, een webpagina voor gemeenten én een maatwerkopleiding die ze samen met PGOsupport ontwikkelde.
Training succesvol lobbyen voor toegankelijke stationspleinen
“We stelden samen met PGOsupport een compleet leertraject op. Dat gaat verder dan alleen de bestaande cursus ‘Belangen behartigen en netwerken in de regio’ een beetje aanpassen.
We stelden samen met PGOsupport een compleet leertraject op.
We hebben echt samen de ondersteuning van de mobiliteitsvrijwilligers vormgegeven. Daarbij gaan we dieper in op de mogelijkheden van de ervaringsdeskundigen en wat er nodig is voor hun rol in dit specifieke project. Bovendien geeft een gastspreker gespecialiseerd in toegankelijkheid een presentatie.”
3 modules op maat
Het programma op maat mondde uit in 3 modules. De eerste module gaat over het verschil tussen ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid en wat dit betekent voor de rol van mobiliteitsvrijwilliger. Module 2 gaat over de gemeente, hoe die werkt en wie er betrokken zijn bij aanpassingen aan stationspleinen.
“Bij kleine aanpassingen, zoals het verplaatsen van een bankje, ga je anders te werk dan bij grotere aanpassingen, wanneer bijvoorbeeld geleidelijnen ontbreken. Gaat een stationsplein binnenkort toch al op de schop, dan vraagt dat weer een heel andere aanpak. Dan moet je er al in een vroeg stadium bij zijn als vastgesteld wordt welke normen voor toegankelijkheid de gemeente wil hanteren.
Dus de situatie op een stationsplein, hoe de gemeente werkt en wie erbij betrokken zijn, kan allemaal verschillen. Dat vraagt telkens om een andere aanpak van je lobby."
In de 3e module staat het leggen van relaties centraal. Wie zitten er in je netwerk en hoe spreek je de juiste personen op de juiste manier aan? En wat kan het effect kan zijn op je relaties als je bijvoorbeeld rechtstreeks naar de wethouder stapt of de media erbij haalt?
Eerste groep opgeleid
Inmiddels zijn 6 mobiliteitsvertegenwoordigers opgeleid. Deze eerste groep gaf de training het rapportcijfer 8,1. Na de zomer volgen nog 2 groepen van 8 vertegenwoordigers.
“Uit de evaluatie komt onder meer het belang van de politiek naar boven. Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen komend jaar, gaan we daar nu ook aandacht aan besteden.”
Door deze aanpak leer ik zelf hoe we als landelijke organisatie verder komen met lokale belangenbehartiging.
Leerproces van landelijk naar lokaal
“Door deze aanpak leer ik zelf hoe we als landelijke organisatie een stap verder komen in de wisselwerking met lokale belangenbehartiging. We zijn gewend aan landelijke belangenbehartiging.
Maar als dat landelijk niet kan vanwege lokale aangelegenheden, hoe doe je dat dan? Die wisselwerking tussen landelijk en lokaal verstevigen, was niet direct het doel van deze training.
Het is wél een mooi effect dat we in de praktijk ervaren.”
Opleidingsvraag?
Heeft jouw organisatie ook een specifieke opleidingsvraag? Misschien biedt een maatwerktraject uitkomst. Wil je daar meer over weten, neem contact op met Ruben Bos, adviseur leren en ontwikkelen bij PGOsupport.
