Ga direct naar de content

De zorg loopt vast: wat doen patiëntenorganisaties?

10 januari 2022

Om de groei van de zorg te begrenzen, moeten we kiezen waar onze prioriteiten liggen. Dat is de conclusie van het WRR-rapport ‘Kiezen voor houdbare zorg’. De coronacrisis is een voorproefje. De toenemende zorgkosten dreigen ons zorgstelsel op termijn onhoudbaar te maken. Daarom is het zo belangrijk dat patiëntenorganisaties nú gaan meepraten.

Blog van Joop Beelen, voormalig adviseur regionale participatie

Deel deze pagina:

Eigenlijk zijn het bloedsaaie rapporten, zoals die van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) dat hier voor me ligt. Smulvoer voor vergadertijgers, maar wat moet je er verder mee? Zeker nu.

Urgentie

We zitten middenin een pandemie die opnieuw gierend uit de bocht vliegt. De ziekenhuizen liggen overvol. Er zijn te weinig verpleegkundigen om de intensive cares te bemensen. De omikronvariant van het coronavirus brengt nieuwe onvoorspelbaarheid. We zitten weer in een harde lockdown, terwijl een maatschappelijke discussie over de consequenties van het coronabeleid alleen maar tot meer polarisatie leidt.

We hebben dus wel wat urgenters aan ons hoofd dan het doornemen van saaie rapporten van de WRR. Zou je denken.

Een man kijkt door een telescoop naar grote knoop in een touw. Boven de knoop staan de jaartallen 2030 en 2040 staat. De man heeft een rapport van de WRR in zijn hand. Ernaast staat een vrouw die zorgelijk kijkt naar een kleinere knoop in het touw waar Covid-virusdeeltjes omheen zwerven.Recept voor een zorgramp

Je zou de door corona ontstane noodsituatie als volgt kunnen samenvatten: ziekenhuizen kunnen de zorgvraag niet meer aan. Er is niet genoeg personeel om de zorg te verlenen. En ziekenhuisbedden worden steeds vaker bezet door ouderen met een onderliggende aandoening (zoals overgewicht) die hun situatie complexer maakt.

Maar als ik het zó opschrijf, som ik meteen de ingrediënten op van de wel heel indringende waarschuwing in dat WRR-rapport: ‘Kiezen voor Houdbare Zorg’. Vergrijzing, ongezonde leefstijl, personeelstekort en toenemende zorgkosten dreigen namelijk ons zorgstelsel op termijn onhoudbaar te maken.

Ook zonder corona gaat de zorg in de nabije toekomst vastlopen, waarschuwt de WRR.

Ook zonder corona

En dan komen de woorden ‘covid’ of ‘corona’ nog niet eens in het rapport voor. Want ook zonder corona gaat de zorg in de nabije toekomst vastlopen, waarschuwt de WRR. Wat we nu in de ziekenhuizen zien gebeuren door corona, is mogelijk een voorbode voor de reguliere zorg in 2030, 2040.

Zouden patiëntenorganisaties zich daar niet veel drukker over moeten maken dan ze nu doen?

Zijn patiëntenorganisaties ongeduldig en onverzadigbaar?

Zelfs als corona straks een heel eind achter ons ligt (gaat dat gebeuren?), zijn er nog steeds dringende problemen die de houdbaarheid van ons zorgstelsel bedreigen. Dat vraagt om intensieve discussies én om het doorhakken van knopen.

De WRR ziet hier een belangrijke rol voor de mensen om wie het uiteindelijk gaat. Een zogenaamd ‘burgerforum’ kan helpen bij het maken van keuzes. ‘Nou dat gaat wat worden’, schreef een columnist (zelf huisarts) in de Volkskrant: “Ik vind dit een nogal zinloos advies, want Nederlanders hebben bij de covidcrisis blijk gegeven niet te kunnen kiezen en vooral ongeduldige en onverzadigbare (zorg)consumenten te zijn”.

Laat jij, als patiëntenorganisatie, je dat aanleunen? Nee toch?

Patiëntenorganisaties weten als geen ander hoe je creativiteit en veerkracht vindt om met beperkingen om te gaan.

Geen Rupsje Nooitgenoeg

Patiëntenorganisaties denken bij uitstek goed na over wat goede zorg is voor hun achterban. Maar meer nog: hoe die zorg bijdraagt aan een zo goed mogelijk leven met of ondanks een aandoening of beperking.

Nog sterker: elke aandoening brengt beperkingen met zich mee. En patiëntenorganisaties weten door hun ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid als geen ander hoe je creativiteit en veerkracht vindt om met die beperkingen om te gaan.

Als patiëntorganisatie ben jij toch helemaal geen Rupsje Nooitgenoeg, ‘ongeduldig en onverzadigbaar’?

Als patiëntenorganisaties niet gaan meepraten is de kans groot dat straks de verkeerde keuzes worden gemaakt.

Pak de handschoen op!

Als patiëntenorganisaties niet gaan meepraten over de forse knelpunten die onvermijdelijk op ons afkomen, is de kans levensgroot dat straks de verkeerde keuzes worden gemaakt om de zorg ‘houdbaar’ te houden. Bekijk de tips hoe je dit kunt aanpakken. Pakken we die handschoen op, durven we die discussie te voeren?