Meer weten?
Neem contact op met
Martine Versluijs
adviseur patiëntenparticipatie
Van ervaring tot ervaringsdeskundigheid
Iemand kan zelf of als naaste ervaring hebben met een ziekte, aandoening of beperking. Deze ervaring is van belang bij patiëntenparticipatie. Er zijn in Nederland verschillende definities in omloop voor ervaringsdeskundigheid. Bij PGOsupport maken we onderscheid tussen ‘het hebben van een ervaring’, en ‘ervaringsdeskundigheid’.
Deel deze pagina:
Individuele ervaringen
Het hebben van een ervaring met een bepaalde aandoening of behandeling is waardevol om in te brengen in bijvoorbeeld de rol van meedenker. Wanneer iemand een grotere groep mensen met ervaring vraagt naar hun behoeftes, wensen en ervaringen, dan kan dat van grote waarde zijn in bijvoorbeeld het signaleren van mogelijk verbeteringen in de zorg, of het bepalen van relevante onderzoeksvragen. Bij het hebben van een ervaring gaat het in dat geval om het inbrengen van iemands individuele ervaring als patiënt of naaste.
Ervaringsdeskundigheid
Wat maakt iemand dan deskundig als het gaat om ervaringen, ofwel ervaringsdeskundig? Wij zien een ervaringsdeskundige als iemand die naast zijn ervaringen met een bepaalde aandoening of behandeling, ook over de juiste kennis, vaardigheden en houding beschikt om deze ervaringen in te zetten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan (zie onderstaande figuur):
- kennis over ervaringen van mensen in een gelijke situatie (collectieve ervaringen)
- vaardigheden zoals het kunnen reflecteren op je eigen ervaringen, en
- de houding die past bij die van een gelijkwaardige gesprekspartner.
Activiteiten van ervaringsdeskundigen
Deze ervaringsdeskundigheid kan helpen bij de verbetering van de kwaliteit van zorg en de kwaliteit van leven. Ervaringsdeskundigen zijn op verschillende manieren actief. Denk hierbij aan activiteiten als het begeleiden van lotgenotencontact, het geven van gastlessen en voorlichting of als patiëntenvertegenwoordiger meepraten in verschillende overleggen. Kijkend naar de verschillende vormen van participatie komt ervaringsdeskundigheid vooral in de rol van adviseur en partner van pas.
Andere betekenis van ervaringsdeskundigheid
In met name de GGZ wordt met ervaringsdeskundigheid vaak (ook) iets anders bedoeld. Namelijk dat mensen die zelf ervaring hebben met een bepaalde aandoening ook een rol kunnen spelen in de behandeling van cliënten. Daarmee draagt iemand bij aan de individuele behandeling van iemand. Dit is een zeer waardevolle rol, en onderscheidt zich van de toepassing van ervaringsdeskundigheid in de collectieve vertegenwoordiging, zoals hierboven beschreven.
Online module
Volg kosteloos de online module Ervaringsdeskundigheid van PGOsupport. Je leert in 30-45 minuten wat het verschil is tussen ervaringen met een ziekte of beperking en ervaringsdeskundigheid.